فیلم «آهنگ دو نفره» هم اکنون در پلتفرم فیلم نت اکران آنلاین است به همین بهانه مروری بر یادداشت محمّد تقی‌زاده عضو انجمن منتقدان سینما درباره این فیلم داشته ایم.
او در یادداشت خود نوشته است: «آهنگ دو نفره» اولین فیلم آرزو ارزانش است که در سال ۱۳۹۹ تولید و در سال ۱۴۰۲ و یک وقفه چند ساله در سینماهای سراسر کشور اکران شد. فیلم حال و هوای کمدی و ملودرام دارد و احمد مهران‌فر و فرزاد فرزین بازیگران اصلی آن هستند. بهاره کیان افشار، هادی کاظمی، امیرحسین رستمی و علیرضا استادی دیگر بازیگران فیلم هستند که همگی از جمله بازیگران شناخته شده در ژانر کمدی و ملودرام در سینمای ایران محسوب می‌شوند.
«آهنگ دو نفره» را باید در زمره فیلم‌های کمدی این سال‌های سینمای ایران دانست که با فرمولی نسبتا مشابه موفق به فروش در گیشه و جذب مخاطب شدند. آرزو ارزانش با فیلم «آهنگ دو نفره» یک رکورد تاریخی را به نام خود ثبت کرد و آن اینکه نخستین فیلمساز زن سینمای ایران است که در اولین فیلم بلند سینمایی خود به سراغ کمدی رفته و فروش گیشه سینماها نشان از موفقیت فیلم در ارتباط نسبی با مخاطبان دارد.
فیلم به جهت حجم زیاد موسیقی در گونه فیلم‌های موزیکال نیز طبقه‌بندی می‌شود و دوست‌داران فرزاد فرزین می‌توانند دو آهنگ جدید و اختصاصی از خواننده و موزیسین مورد علاقه خود را در فیلم ببینند.
درباره عوامل فیلم
«آهنگ دو نفره» توسط جواد نوروزبیگی تهیه‌کننده پرکار این سال‌های سینمای ایران تهیه شده است؛ تهیه‌کننده‌ای که فیلم‌هایی چون «برادران لیلا» ۱۴۰۰، «خون شد» ۱۳۹۸ و «رحمان ۱۴۰۰ » در سال ۱۳۹۷ از جدیدترین و شاخص ترین آثاری است که کار کرده است. او در سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر برای سه فیلم «اعترافات ذهن خطرناک من»، «بهمن»، «من دیه گو مارادونا هستم» موفق به دریافت سیمرغ شد و از جمله وزنه‌های قابل اتکا و اعتبار فیلم «آهنگ دو نفره» به حساب می‌آید.
بابک کایدان نیز از سرشناس‌ترین نویسندگان این سال‌های سینما و تلویزیون ایران است که در هر دو گونه کمدی و ملودرام آثار موفقی را نگاشته است. «پریناز» ۱۳۸۹ و «زندگی جای دیگری است» ۱۳۹۲ از فیلم‌های مهم ملودرام او و «رحمان ۱۴۰۰»، «آینه بغل» و «تگزاس» از نوشته‌های کمدی او در سینما است. از سریال‌های موفق کایدان میتوان به «دلداگان ۱۳۹۶» با منوچهر هادی، «دارا و ندار ۱۳۸۹» با مسعود ده نمکی و «مانکن ۱۳۹۸» با حسین سهیلی‌زاده اشاره کرد که در تلویزیون و نمایش خانگی به نمایش درآمده‌اند. کایدان از جمله نویسندگان سینما و تلوزیون ایران در سال‌های اخیر است که به اصطلاح رگ خواب مخاطب را خوب بلد است و فروش آثار نمایشی که او نویسنده‌اش بوده، این ادعا را تایید می‌کند. بیشترین همکاری کایدان در مدیوم سینما، تلویزیون و نمایش خانگی با منوچهر هادی بوده و بدون شک این فیلمساز بسیاری از موفقیت‌های آثار خود در گیشه و جذب مخاطب را به بابک کایدان مدیون است.
تحلیل فیلم
ساختار اصلی فیلم بر موضوعیت و محبوبیت سه محور کمدی، موسیقی و روابط عاشقانه تعریف شده است. در سال‌های اخیر کمدی از محبوبترین و پول‌سازترین گونههایی است که در سینمای ایران جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است. نگاهی به پرفروش‌ترین فیلم‌های دو سال اخیر (بعد از کرونا) نشان از این دارد که بیشترین سهم و گردش مالی سینمای ایران مربوط به کمدی‌ها بوده است و از همین رو، بسیاری از فیلمسازان ایرانی نگاهی ویژه به محبوبیت کمدی در میان مردم و تضمین برگشت مالی سرمایه‌ها از این طریق دارند. کمدی‌هایی که عمدتا از فرمول‌های مشابهی پیروی می‌کنند و حتی بازیگران برخی از این آثار نیز یکسان هستند.
ضلع دوم ساختاری فیلم «آهنگ دو نفره» را موسیقی تشکیل داده است. موسیقی به عنوان یکی دیگر از هنرهای پرمخاطب در ایران و جهان، مقصد اصلی سازندگان «آهنگ دو نفره» بوده است و آرزو ارزانش با به‌کارگیری فرزاد فرزین به عنوان یکی از خوانندگان محبوب ایرانی و بهره‌گیری از موسیقی و کلیپ‌های موسیقیایی در این فیلم، طراحی خود را برای همراه کردن مخاطب و بالابردن ریتم داستان خود انتخاب کرده است؛ گویی مخاطب تنها به نمایش یک فیلم نرفته و علاوه بر یک فیلم سینمایی یک کنسرت موسیقی را نیز تماشا کرده است.
ملودرام و روابط عاشقانه تا پیش از رواج یافتن حجم زیاد آثار کمدی، از محبوبترین و پرطرفدارترین گونههایی بودند که در همه‌جای دنیا تماشاگران زیادی داشت و در ایران نیز جایگاه این گونه فیلمسازی در فیلم‌های دهه ۶۰ و ۷۰ سینمای ایران غیرقابل انکار است. در این فیلم نیز سازندگان بر این باور تاکید داشتند که در کنار کمدی و موسیقی، روابط عاشقانه میان کاراکترهای خود را تقویت کنند به نحوی که بخش مهمی از فیلم به دنبال‌کردن سرنوشت عاطفی پاشا به عنوان نقش اصلی و دیگر شخصیت‌های فیلم ارتباط پیدا می‌کند.
تحلیل فروش
یکی از امتیازات فیلم «آهنگ دو نفره»، فروشی است که در گیشه داشته است. این فیلم با فروش تقریبی ۲۰ میلیارد تومان در جدول فیلم‌های پرفروش سینمای ایران جایگاه ۲۴ ام را دارد و بالاتر از فیلم‌هایی چون «شبی که ماه کامل شد» (۱۳۹۸) و «من سالوادور نیستم» (۱۳۹۵) قرار گرفته است. علاوه بر افزایش بهای بلیت و ارزش ۴۵ تا ۶۰ هزار تومانی بلیت ها در سینماهای تهران، دلایل دیگری نیز برای این میزان فروش فیلم میتوان متصور شد. برای مثال «آهنگ دو نفره» در اوایل سال ۱۴۰۲(نه اکران عید نوروز) به نمایش در آمد و از اولین فیلم‌هایی بود که بعد از تعطیلات عید نوروز (آخر فروردین ماه) در سینماها به نمایش در آمد؛ زمان نسبتا خوبی که با توجه به ویژگی‌های فیلم، می‌توانست فرصت خوبی برای دیده‌شدن آن باشد. کمدی بودن «آهنگ دو نفره» عامل دیگری بود که به فروش فیلم کمک زیادی کرد و سازندگان فیلم به خوبی از محبوبیت این ژانر در میان مردم آگاهی و از آن نهایت استفاده را کردند؛ اصولا بعد از دوران کرونا، قرنطینه‌های خانگی و همچنین مشکلات روزمره اقتصادی، تمایل مردم به تماشای فیلم‌های غیرکمدی کمتر، از سوی دیگر عطش تماشای فیلم‌های طنز در سینماها دوچندان شده است. حضور بازیگرانی چون فرزاد فرزین و احمد مهران‌فر دلیل دیگری بوده که تماشاگر را مجاب کند تا بلیت بخرد و به تماشای فیلم بنشیند. به نظر می‌رسد اگر تبلیغات محیطی، تیزرهای تلویزیونی و همچنین سالن‌های بیشتر سینما در اختیار فیلم قرار می‌گرفت، فروش فیلم تفاوت بیشتری با میزان فروش فعلی پیدا می‌کرد.
تحلیل بازیگری
فرزاد فرزین و احمد مهران‌فر دو بازیگر اصلی «آهنگ دونفره» هستند که حضور این دو کنار هم در وهله نخست کنجکاوی برانگیز و جذاب است. فرزاد فرزین در کنار خوانندگی، چهره‌ای شناخته شده در سینما و نمایش خانگی به حساب می‌آید و جزو معدود خواننده-بازیگرانی است که در هر دو کسوت خود به محبوبیت و شهرت رسیده‌اند. مخاطبان نمایش خانگی فرزین را با سریال‌های «عاشقانه»، «مانکن» و «ملکه گدایان» به یاد می‌آورند و تماشاگران سینما او را با «پسران آجری» (۱۳۸۵) و «کنسرت روی آب» (۱۳۸۹) تداعی می‌کنند. در هرحال موفقیت فرزین در بازیگری به نقش‌های بانمک و تیپکال او همچون تورج چلبیانی در عاشقانه مربوط می‌شود که توانست در دل مخاطبان این مدیا خودش را جا کند و بازی او در شمایل یک لات در مانکن نیز دیده شد. در «آهنگ دو نفره»، فرزین نقش واقعی خود به عنوان یک آهنگساز و خواننده را بازی می‌کند که یک اتفاق ساده، مسیر خوانندگی او را به مخاطره می‌اندازد و مجبور می‌شود از توانمندی‌های پاشا استفاده کنند.
احمد مهران‌فر در نقش پاشا در واقع گرداننده اصلی فیلم «آهنگ دونفره» است که بار اصلی قصه کمدی و ملودرام فیلم بر دوش اوست. اگرچه مهران‌فر بازی قابل قبولی در فیلم ارائه داده اما نمی‌توان هنرنمایی کمیک او را جلوتر از آثاری چون «دینامیت» (۱۳۹۷)، «خجالت نکش» ۱۳۹۶ و سریال «پایتخت» دانست. باید اضافه کرد که مخاطبان تلویزیون و سینما مهران‌فر را با بازی نقش «ارسطو» در سریال پایتخت و احمد در فیلم «درباره الی» به یاد می‌آورند و او هنوز نتوانسته با وجود توانایی‌ها و خلاقیت‌هایی که در بازیگری دارد، از این دو اثر پیشرو‌تر جلوه کند.
